Giá vốn bán hàng là chi phí trực tiếp liên quan đến sản xuất và cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ. Giá vốn bán hàng giúp doanh nghiệp xác định lợi nhuận gộp bằng cách trừ đi tổng chi phí từ doanh thu. Bài viết nay, Kehoachviet.com sẽ chia sẻ cho bạn cách tính giá vốn để quán lý dòng tiền hiệu quả.
I. Giá vốn bán hàng là gì?
Giá vốn hàng bán (Cost of Goods Sold) là tổng chi phí liên quan đến việc sản xuất sản phẩm được bán trong một kỳ kế toán (như một năm, một quý, hoặc một tháng). Nói cách khác, giá vốn hàng bán là nguồn vốn mà doanh nghiệp sử dụng để sản xuất hàng hóa nhằm bán ra. Đây là một yếu tố quan trọng trong các báo cáo thu nhập của doanh nghiệp.
II. Giá vốn bán hàng gồm những gì?
Giá vốn hàng bán bao gồm những gì? Chi phí liên quan đến giá vốn hàng bán bao gồm tất cả các chi phí để tạo ra một sản phẩm như chi phí mua nguyên vật liệu, chi phí sản xuất hàng hóa, chi phí nhân công, chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí vận chuyển,… Đối với từng loại hình công ty khác nhau thì sẽ có những cách định nghĩa về giá vốn khác nhau:
- Với các công ty thương mại (nghĩa là nhập sản phẩm sẵn có về bán). Giá vốn được hiểu là tổng tất cả các chi phí từ lúc mua hàng đến lúc hàng hóa có mặt tại kho của công ty. Bao gồm: giá nhập hàng hóa từ các nhà cung cấp, chi phí vận chuyển hàng hóa về kho, thuế, bảo hiểm hàng hóa,…
- Với các công ty sản xuất (các công ty trực tiếp sản xuất ra sản phẩm). Các chi phí cấu thành nên giá vốn sẽ nhiều hơn so với các công ty thương mại do có thêm chi phí nguyên liệu đầu vào để sản xuất sản phẩm.
Ngoài ra, giá vốn của mỗi công ty còn có thể thay đổi phụ thuộc vào các quy định khác nhau theo hợp đồng với nhà cung cấp.
III. Vì sao cần phải biết cách tính giá vốn bán hàng?
Giá vốn được xem là một trong những yếu tố quan trọng đối với hoạt động kinh doanh của cửa hàng. Đây là cơ sở để chủ kinh doanh có thể định giá sản phẩm cũng như phản ánh giá trị hàng hóa tại thời điểm nhập hàng vào kho.
Với lượng hàng hóa và loại sản phẩm đa dạng. Việc hạch toán chính xác giá vốn sẽ giúp bạn quản lý chi phí của hàng hóa một cách chính xác và cụ thể nhất.
Ngoài ra, giá vốn hàng bán còn được hiểu như một chỉ tiêu quan trọng trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Là cơ sở để tính lợi nhuận gộp. Giúp phản ánh hiệu quả hoạt động kinh doanh của cửa hàng một cách chính xác nhất.
=>>> Xem thêm: 12 Cách quản lý nhân viên hiệu quả cho các nhà quản lý
IV. Cách tính giá vốn bán hàng – Quản lý dòng tiền
1. Công thức Nhập trước – Xuất trước (FIFO)
FIFO (First in First out) là cách tính giá vốn hàng bán theo phương pháp nhập trước xuất trước. Phương pháp này phù hợp với các doanh nghiệp kinh doanh các loại hàng hóa có thời hạn sử dụng. Đối với các loại hình kinh doanh khác, thường không áp dụng nhiều do gặp khó khăn trong việc tính toán.
Điểm khác biệt lớn của phương pháp FIFO là hàng hóa khi xuất sẽ được tính theo giá trị của lô hàng đầu tiên. Nếu thiếu thì sẽ lấy giá của lô tiếp theo theo thứ tự. Tuy nhiên, khi giá sản phẩm tăng, giá vốn của doanh nghiệp áp dụng phương pháp này sẽ thấp hơn. Vì vậy, nếu xảy ra lạm phát, lợi nhuận gộp sẽ tăng, dẫn đến việc doanh nghiệp phải đóng thuế thu nhập cao hơn.
- Ưu điểm của phương pháp FIFO:
- Phương pháp này sẽ cho ra kết quả thiết thực trên báo cáo. Thể hiện đúng với mức giá trên thị trường nhất khi có sự giảm hoặc dao động không nhiều.
- Giúp các kiểm toán viên có đủ thời gian để cung cấp số liệu thực tế và báo cáo cho các bên liên quan và ban quản lý. Nhờ đó mà hoạt động kiểm toán được thực hiện đúng hạn.
- Kiểm soát cụ thể số hàng hóa mỗi lần xuất hàng.
- Nhược điểm của phương pháp FIFO:
- Việc tính toán các chi phí cách thời điểm hiện tại một khoảng thời gian dài có thể ảnh hưởng đến doanh thu. Làm cho doanh thu không phù hợp với các khoản chi hiện tại.
- Gây khó khăn cho các doanh nghiệp có quy mô lớn trong việc hạch toán do khối lượng lớn. Sổ sách quá tải dẫn đến sai sót.
2. Công thức tính nhập sau xuất trước ( LIFO )
Cách tính LIFO (nhập sau xuất trước) ngày nay rất ít khi được sử dụng. Hiện chỉ còn 2 nước là Mỹ và Nhật chấp nhận cách tính này. Tuy nhiên, Hội đồng Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IASB) tại Mỹ lại phủ nhận vì cho rằng công thức tính này thiếu sự chính xác.
Một nhược điểm rất rõ ràng trong cách tính giá vốn hàng bán theo phương pháp LIFO là định giá hàng tồn kho không đáng tin cậy, đặc biệt trong trường hợp hàng tồn kho là sản phẩm cũ và có giá trị lỗi thời so với giá hiện hành.
3. Công thức Bình quân gia quyền
Công thức bình quân gia quyền là công thức không thể không nhắc đến khi tính giá vốn hàng bán. Tính đến thời điểm này, đây là công thức được nhiều doanh nghiệp lớn nhỏ sử dụng.
Công thức tính: MAC = (A+B) / C
Trong đó:
– MAC: giá vốn hàng hóa theo bình quân
– A: tổng giá trị kho trước nhập = số lượng hàng tồn kho trước nhập × giá trị MAC trước nhập
– B: tổng giá trị kho nhập mới = số lượng hàng tồn kho mới × giá nhập kho khi đã phân bổ chi phí
– C: Tổng tồn = số lượng hàng kho trước nhập + số lượng hàng kho sau nhập
Với công thức này, bạn nên đảm bảo rằng các số liệu của hàng tồn kho chính xác. Bởi vì khi sai số lượng hàng tồn sẽ kéo theo sai cả tử số và mẫu số.
- Ưu điểm của công thức:
- Tính toán nhanh chóng đối với số lượng hàng hóa nhỏ và khối lượng nhập xuất.
- Thuật ngữ phức tạp không quá nhiều.
- Nhược điểm của công thức:
- Chưa linh động về thời gian cho kế toán do phải tính theo kỳ.
V. Giá vốn bán hàng là tài sản hay nguồn vốn?
Giá vốn hàng bán không phải là tài sản của doanh nghiệp (những gì doanh nghiệp sở hữu) hay một khoản nợ. Như đã đề cập ở phần khái niệm, giá vốn hàng bán là chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra để tạo ra sản phẩm được bán trong một khoảng thời gian nhất định. Nói cách khác, giá vốn hàng bán là số tiền mà doanh nghiệp sử dụng để sản xuất hàng hóa.
=>>> Xem thêm: Top 8+ cách quản lý sản xuất hiệu quả
Bài viết trên, Kehoachviet.com đã chia sẻ cho bạn giá vốn bán hàng là gì? Cách tính giá vốn như thế nào để quản lý dòng tiền doanh nghiệp, cửa hàng hiệu quả. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích đối với bạn. Chúc bạn thành công!