Mô hình kinh doanh thương mại điện tử là gì?
E-commerce là hình thức kinh doanh trực tuyến cho phép mọi người mua bán sản phẩm trên Internet mọi lúc, mọi nơi. Điều này mang lại ưu điểm lớn mà cửa hàng truyền thống không có.
Lợi ích từ mô hình kinh doanh thương mại điện tử mang lại
- Loại bỏ hạn chế về thời gian và không gian: Thương mại điện tử giúp bạn kinh doanh linh hoạt mà không cần lo lắng về chi phí mặt bằng và nhân viên. Bạn có thể bán hàng 24/24, ở bất kỳ đâu và khi nào thông qua giao dịch trực tuyến.
- Tiết kiệm chi phí: Mô hình thương mại điện tử giảm thiểu chi phí mặt bằng, lao động và quảng cáo. Giúp tiếp cận khách hàng hiệu quả và tăng cơ hội cạnh tranh.
- Quản lý tồn kho dễ dàng: Thương mại điện tử cung cấp công cụ trực tuyến để quản lý đơn hàng và tồn kho một cách thuận tiện.
- Tiếp cận khách hàng lớn: Kinh doanh trực tuyến giúp bạn tiếp cận một lượng lớn khách hàng trên toàn quốc. Tăng doanh số và lợi nhuận.
Các mô hình kinh doanh thương mại điện tử phổ biến tại Việt Nam
Thương mại điện tử giúp các nhà bán lẻ mở rộng quy mô kinh doanh. Đối với nhiều doanh nghiệp, thương mại điện tử là phương tiện hiệu quả để tiếp cận thị trường. Các mô hình kinh doanh thương mại điện tử hiện nay ngày nay đa dạng và được phân loại như sau:
1. Mô hình kinh doanh thương mại điện tử B2B
B2B là hình thức giao dịch giữa các doanh nghiệp trực tuyến. Nó tạo ra mối quan hệ kinh doanh giữa các công ty và chiếm tỷ lệ quan trọng trong thị trường thương mại điện tử toàn cầu. Dự báo doanh số B2B toàn cầu vào năm 2027 là 21,8 nghìn tỷ USD. Cho thấy vai trò quan trọng của mô hình này trong kinh doanh trực tuyến toàn cầu.
2. Mô hình kinh doanh thương mại điện tử B2C
B2C là khi doanh nghiệp bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng. Ở Việt Nam, mô hình này đã phát triển mạnh mẽ trong vài năm gần đây, với sự thành công của các trang web như thegioididong.com và dienmayxanh.com. Sàn thương mại điện tử như Lazada mall, Shopee mall và Shopee Brands cũng đang thu hút nhiều doanh nghiệp muốn tiếp cận khách hàng một cách hiệu quả.
3. Mô hình kinh doanh thương mại điện tử B2G
B2G là giao dịch trực tuyến giữa doanh nghiệp và chính phủ. Doanh nghiệp cung cấp sản phẩm và dịch vụ cho chính phủ như phần mềm quản lý, hệ thống nhân sự, bảo mật thông tin, quản lý dự án, trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu.
4. Mô hình kinh doanh thương mại điện tử C2B
C2B là khi người tiêu dùng tạo ra giá trị và doanh nghiệp tiêu thụ giá trị đó, thay đổi vị trí truyền thống giữa họ. Người tiêu dùng trở thành nguồn cung cấp giá trị cho doanh nghiệp.
5. Mô hình kinh doanh thương mại điện tử C2C
Mô hình thương mại điện tử C2C là hình thức giao dịch trực tuyến giữa các người tiêu dùng với nhau thông qua các sàn thương mại điện tử hoặc trên mạng xã hội. Đây là mô hình kinh doanh phát triển nhanh chóng và linh hoạt, giúp người tiêu dùng tiếp cận sản phẩm đa dạng và thực hiện giao dịch trực tiếp với nhau.
6. Mô hình kinh doanh thương mại điện tử G2B
Thương mại điện tử G2B là hình thức giao dịch trực tuyến giữa chính phủ và doanh nghiệp, cung cấp thông tin và dịch vụ hành chính công qua Internet. Chính phủ cung cấp các sản phẩm và dịch vụ như cấp phép kinh doanh, tư vấn, mua sắm công cộng và hỗ trợ doanh nghiệp. Mô hình này giúp doanh nghiệp tiếp cận thông tin và thủ tục công việc một cách thuận tiện, đồng thời thúc đẩy sự chuyển đổi kỹ thuật số của hoạt động chính phủ và hỗ trợ doanh nghiệp trong tương tác với cơ quan chính phủ.
Các mảng kinh doanh dựa trên mô hình kinh doanh thương mại điện tử
Hình ảnh minh họa về các mạng kinh doanh thương mại điện tử phổ biến.
1. Bán buôn- Bán sỉ (Wholesaling)
Bán buôn còn gọi là Bán sỉ hoặc Wholesaling, là mô hình kinh doanh cung cấp sản phẩm với số lượng lớn và chiết khấu. Bạn có thể thiết lập giá bán sỉ cho khách hàng mua hàng số lượng lớn trên trang web hoặc các sàn thương mại điện tử.
Trước đây, bán buôn chủ yếu là B2B. Nhưng với Internet, đã mở rộng ra nhiều hình thức khác như B2C hoặc C2B. Điều này có nghĩa là bất kỳ ai cũng có thể tham gia kinh doanh bán buôn thông qua thương mại điện tử. Không chỉ giới hạn cho doanh nghiệp.
2. Bán lẻ (Retailing)
Bán lẻ là quá trình mua sản phẩm từ các nhà sản xuất, bán sỉ hoặc đại lý và bán lại cho người tiêu dùng. Quy mô bán lẻ có thể từ cửa hàng đến gian hàng trực tuyến. Để bán lẻ online, bạn có thể tạo trang web, Fanpage hoặc tham gia sàn thương mại điện tử.
Nhà bán lẻ thường xử lý đơn hàng nhỏ từ người tiêu dùng cá nhân. Để thành công, cần kế hoạch, hiểu nhu cầu khách hàng và tổ chức chương trình quảng cáo, khuyến mãi.
3. Dropshipping
Dropshipping là mô hình bán hàng không cần lưu trữ hàng hóa. Bạn chỉ cần chọn sản phẩm, đăng lên trang web và khi có đơn hàng. Nhà cung cấp sẽ giao hàng trực tiếp tới khách hàng.
4. Tiếp thị liên kết (Affiliate marketing)
Tiếp thị liên kết là khi người nổi tiếng giới thiệu sản phẩm của doanh nghiệp thông qua việc chia sẻ liên kết mua hàng. Khi có người mua hàng thông qua liên kết của bạn. Bạn sẽ nhận được tiền hoa hồng từ doanh nghiệp. Đây là cách hiệu quả để tăng doanh số và kiếm thêm thu nhập.
5. Nhãn hiệu riêng (Private labeling)
Nhiều doanh nhân thương mại điện tử không sản xuất sản phẩm mà đặt hàng từ nhà sản xuất khác và đánh dấu sản phẩm với nhãn hiệu riêng. Việc sử dụng nhãn hiệu riêng giúp phát triển thương hiệu. Tạo sự khác biệt và có lợi nhuận cao hơn.
6. Nhãn trắng (White labeling)
Mô hình nhãn trắng giống như mô hình nhãn hiệu riêng. Nhưng doanh nghiệp không cần quản lý sản xuất và chất lượng. Họ phải đối mặt với cạnh tranh cao và khó tạo điểm bán hàng độc đáo. Cần sử dụng chiến lược tiếp thị và kênh phân phối để phân biệt sản phẩm.
7. In theo yêu cầu (Print-on-demand)
Mô hình in theo yêu cầu, hay còn gọi là POD (Print on Demand), giống như dropshipping. Trong mô hình này, doanh nghiệp cung cấp thiết kế tùy chỉnh trên nhiều sản phẩm khác nhau như áo thun, áo hoodie, legging, cốc, vỏ điện thoại và vải. Khi đặt hàng, nhà sản xuất sẽ in thiết kế lên sản phẩm. Đóng gói và giao trực tiếp cho khách hàng.