Bản phân tích chi tiết từ Báo cáo Điểm Lại tháng 3/2025 của Ngân hàng Thế giới.
1. Tổng Quan Tăng Trưởng Kinh Tế Quý 1 năm 2025
Trong quý 1 năm 2025, tình hình kinh tế Việt Nam năm 2025 tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ổn định sau phục hồi mạnh mẽ từ năm 2024. Theo Ngân hàng Thế giới, tình hình kinh tế Việt năm năm 2025 tăng trưởng GDP cả năm được dự báo ở mức 6,8%, và các chỉ số kinh tế trong quý 1 cho thấy Việt Nam đang tiến gần đến mục tiêu này. Động lực chính đến từ ngành chế biến, chế tạo, dịch vụ, và sự phục hồi trong xuất khẩu hàng hóa công nghệ cao.
2. Diễn Biến Tình Hình Kinh Tế Việt Nam Trong Quý 1
2.1 Xuất Khẩu và Thương Mại Quốc Tế
Xuất khẩu hàng hóa trong quý 1/2025 tiếp tục tăng trưởng, dù tốc độ có phần chậm lại so với giai đoạn cao điểm năm 2024. Các mặt hàng dẫn đầu vẫn là máy tính, thiết bị điện tử và linh kiện. Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tăng khoảng 7–8% so với cùng kỳ, góp phần duy trì thặng dư thương mại. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo về rủi ro đến từ bất ổn thương mại toàn cầu và tăng trưởng chững lại ở Trung Quốc, Mỹ.
2.2 Ngành Chế Biến, Chế Tạo và Công Nghiệp
Ngành chế biến, chế tạo tăng trưởng ấn tượng với mức tăng gần 10% vào cuối năm 2024 và tiếp tục giữ vững phong độ trong quý 1/2025. Các ngành như chế tạo máy, sản xuất linh kiện ô tô và điện tử là những điểm sáng. Tuy nhiên, tốc độ tạo việc làm đang chậm lại do tự động hóa và yêu cầu tăng năng suất lao động.
2.3 Dịch Vụ và Du Lịch
Ngành du lịch nội địa và quốc tế phục hồi tích cực. Trong quý 1/2025, Việt Nam đón hơn 4 triệu lượt khách quốc tế, tăng mạnh so với cùng kỳ năm ngoái. Ngành dịch vụ lưu trú, ăn uống và vận tải hưởng lợi trực tiếp, góp phần thúc đẩy tăng trưởng GDP từ phía cung và cầu.
3. Đầu Tư và Tiêu Dùng Nội Địa
Đầu tư tư nhân tiếp tục dẫn dắt tăng trưởng, chiếm hơn 60% tổng vốn đầu tư toàn xã hội. FDI đạt mức cao với dòng vốn đổ vào lĩnh vực chế biến và năng lượng tái tạo. Trong khi đó, tiêu dùng hộ gia đình vẫn tăng nhưng chưa phục hồi hoàn toàn do người dân vẫn ưu tiên tiết kiệm trước những bất định kinh tế toàn cầu.
4. Rủi Ro Tài Chính và Chính Sách Ổn Định Vĩ Mô
Việt Nam đang đối mặt với thâm hụt cán cân thanh toán do dòng vốn chảy ra tăng cao. Đồng VND mất giá khoảng 4,4% so với USD, khiến Ngân hàng Nhà nước phải can thiệp mạnh vào thị trường ngoại hối. Dù vậy, tăng trưởng tín dụng đạt mục tiêu 15% và lãi suất điều hành được điều chỉnh linh hoạt để duy trì ổn định tài chính.
5. Chính Sách Ưu Tiên Trong Năm 2025
- Đẩy mạnh đầu tư công vào năng lượng, giao thông và hạ tầng số để hỗ trợ tăng trưởng dài hạn.
- Cải cách tài chính, đặc biệt là nâng cao an toàn hệ thống ngân hàng và giảm nợ xấu.
- Chuyển đổi xanh: hỗ trợ xe điện, năng lượng tái tạo và hiệu quả sử dụng năng lượng.
- Cải thiện thể chế và đơn giản hóa thủ tục đầu tư, giải ngân vốn nhanh hơn.
6. Dự Báo Kinh Tế Việt Nam Các Quý Tiếp Theo
- Tăng trưởng GDP của Việt Nam được dự báo sẽ giảm xuống còn 6,8% trong năm 2025 trước khi ổn định ở mức 6,5% vào năm 2026 (xem Bảng 1.1). Mặc dù xuất khẩu đã phục hồi trong năm 2024, tốc độ tăng trưởng dự kiến sẽ chững lại vào năm 2025 và tiếp tục giảm vào năm 2026. Nguyên nhân chính là do triển vọng tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn ở hai đối tác thương mại lớn là Trung Quốc và Hoa Kỳ suy yếu, cùng với những bất ổn trong thương mại toàn cầu trong bối cảnh có thể có sự điều chỉnh chính sách thương mại. Trong nước, các hoạt động sản xuất và dịch vụ được dự đoán sẽ tiếp tục duy trì đà tăng trưởng trong năm 2025 và 2026, nhờ lực đẩy từ sự phục hồi của thị trường bất động sản.
- Lạm phát toàn phần được kỳ vọng sẽ duy trì ở mức thấp và dưới ngưỡng mục tiêu. Giá cả thực phẩm đã ổn định, kéo theo lạm phát được giữ vững trong năm 2024 và được dự báo dao động quanh mức 3,5% trong giai đoạn 2025–2026, thấp hơn mục tiêu 4,5–5% đề ra cho năm 2025. Dù xung đột tại Ukraine và Trung Đông vẫn tiếp diễn, giá dầu thô được kỳ vọng sẽ tiếp tục giảm nhiệt. Việc chi trả cho các chính sách tinh giản biên chế trong quá trình sáp nhập bộ ngành được đánh giá có ảnh hưởng không đáng kể đến lạm phát toàn phần, do khu vực nhà nước chỉ chiếm khoảng 3,8% tổng số việc làm.
- Đầu tư nước ngoài và thương mại sẽ tiếp tục là những động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng trong hai năm tới, mặc dù môi trường đầu tư dự kiến sẽ đối mặt với nhiều bất định hơn. Tài khoản vãng lai vẫn được kỳ vọng sẽ duy trì trạng thái thặng dư, chủ yếu nhờ cán cân thương mại hàng hóa. Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam dự kiến sẽ tiếp tục ổn định trong ngắn và trung hạn, do Việt Nam vẫn giữ được sức hút đối với nhà đầu tư quốc tế.
- Ngân sách nhà nước được dự đoán sẽ thâm hụt trong năm 2025 và 2026, chủ yếu do chi tiêu gia tăng theo kế hoạch. Bội chi ngân sách dự kiến đạt 1,4% GDP vào năm 2025, sau đó giảm còn 1,0% vào năm 2026, khi Chính phủ tiếp tục chủ trương giảm dư nợ trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế cao hơn lãi suất vay. Chi tiêu công năm 2025 dự kiến sẽ tăng 20% so với năm trước, chủ yếu dành cho các dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia, điều chỉnh lương khu vực công, và chi trả cho nghỉ việc trong quá trình tái cơ cấu bộ máy nhà nước. Việc cải thiện nguồn thu nội địa sẽ giúp giảm mức bội chi trong năm 2025 và hỗ trợ mục tiêu củng cố tài khóa bắt đầu từ năm 2026. Các biện pháp tăng thu bao gồm mở rộng cơ sở thuế, hạn chế thất thoát trong thu thuế đặc biệt trong lĩnh vực thương mại điện tử và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong quản lý ngân sách.
7. Kết Luận
Tình hình kinh tế Việt Nam năm 2025 đánh dấu một khởi đầu tích cực cho nền kinh tế Việt Nam. Trong bối cảnh biến động toàn cầu, Việt Nam đã thể hiện sự linh hoạt trong điều hành chính sách, ổn định tài chính và duy trì tăng trưởng bền vững. Để hiện thực hóa các mục tiêu kinh tế – xã hội, Việt Nam cần tiếp tục đầu tư vào hạ tầng, cải cách thể chế, và thúc đẩy phát triển xanh nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế.
>>>Xem thêm:Toàn cảnh thị trường bán lẻ Việt Nam 2025
