Đầu tư cảng biển – Xu hướng cải cách cảng biển tại Việt Nam

I. Toàn cảnh kế hoạch và nguồn vốn phát triển hệ thống cảng biển VN

1. Mục tiêu phát triển dài hạn

Kế hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 – 2030. Tầm nhìn đến năm 2050 đã được phê duyệt. Với mục tiêu đáng chú ý là nâng cao hiệu suất và năng lực cạnh tranh của cảng biển Việt Nam trên thị trường quốc tế. Để đạt được mục tiêu này, cần tới 313.000 tỷ đồng để phát triển hệ thống cảng biển đến năm 2030.

2. Phân bổ nguồn vốn

Theo quy hoạch, nguồn vốn nhà nước chỉ đầu tư khoảng 16-17%. Còn lại 83% là tư nhân và các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Như vậy, chính phụ thuộc vào nguồn vốn từ tư nhân và các doanh nghiệp nước ngoài để phát triển cảng biển. Trong giai đoạn 2011-2020, hơn 200.000 tỷ đồng đã được huy động vào lĩnh vực hàng hải. Trong đó nguồn vốn đầu tư của doanh nghiệp đạt tới 173.000 tỷ đồng. Ngân sách nhà nước hơn 28.000 tỷ đồng.

3. Đổi mới cơ chế và chính sách

Đặc biệt, theo cơ cấu vốn đầu tư của hệ thống cảng biển. Nhà nước chỉ đầu tư ban đầu và sau đó sẽ thu hút, khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia đầu tư vào các dự án cảng biển. Nhà nước sẽ tạo điều kiện thuận lợi, cơ chế hỗ trợ và chính sách ưu đãi để thu hút nhiều tư nhân đầu tư vào hạ tầng cảng biển. Tuy nhiên, việc thu hút đầu tư tư nhân cần phải xem xét làm sao để tạo ra sự cân đối lợi ích giữa nhà nước và các nhà đầu tư.

4. Góp phần phát triển nền kinh tế biển của VN

Phát triển hệ thống cảng biển là một trong những yếu tố quan trọng để góp phần phát triển nền kinh tế biển của Việt Nam. Điều này sẽ tạo cơ sở vật chất kỹ thuật để nước ta có thể nhanh chóng đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Hệ thống cảng biển cũng sẽ tạo động lực phát triển các khu kinh tế, đô thị công nghiệp ven biển, đồng thời tạo đầu mối giao lưu kinh tế quan trọng với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới.

5. Thúc đẩy tái cơ cấu doanh nghiệp và huy động nguồn lực

Chính phủ đã chủ trương tái cơ cấu, sắp xếp các doanh nghiệp nhà nước trong ngành cảng biển. Nhằm đẩy mạnh tiến trình bán lại các cảng cho doanh nghiệp tư nhân. Ngoài ra, việc huy động đa dạng nguồn lực từ ngân sách và từ ngoài ngân sách trong và ngoài nước. Cũng là một trong những giải pháp được chú trọng để thực hiện công tác quy hoạch và đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng cảng biển theo quy hoạch.

II. Các cảng biển đặc biệt: Lạch Huyện và Cái Mép – Thị Vải

1. Vị trí đắc địa và tiềm năng phát triển

Hệ thống cảng biển của Việt Nam đang đón nhận một điểm đột phá mới với hai cảng biển đặc biệt là Lạch Huyện và Cái Mép – Thị Vải. Với vị trí đắc địa tại Hải Phòng và Bà Rịa – Vũng Tàu. Cả hai cảng biển này đã thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước.

2. Đóng góp quan trọng vào kinh tế biển

Hệ thống cảng biển Lạch Huyện và Cái Mép – Thị Vải đã đóng góp quan trọng vào việc thúc đẩy phát triển kinh tế biển của Việt Nam. Với vị trí thuận lợi, các cảng này đã tạo điều kiện cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam có thể đi thẳng tới châu Á, Châu Âu và Bắc Mỹ mà không cần trung chuyển tại các cảng khác trong khu vực.

3. Sự phát triển kháng khái và hấp dẫn doanh nghiệp

Các cảng Lạch Huyện và Cái Mép – Thị Vải đã trải qua quá trình phát triển kháng khái. Trở thành các cảng biển đáng chú ý. Nhà nước đã bỏ tiền đầu tư hai bến khởi động. Hiện nay, đây là những điểm đỏ vào là hút rất nhiều nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước. Các hãng tàu lớn nhất đã đầu tư và có lãi từ việc kinh doanh tại đây.

4. Đặt cơ sở cho sự phát triển bền vững

Với các cảng nước sâu tại khu vực Cái Mép – Thị Vải và Lạch Huyện. Việt Nam đã đặt cơ sở cho sự phát triển bền vững trong tương lai. Điều này không chỉ tạo thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa. Mà còn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của quốc gia. Nhiều doanh nghiệp, cả trong và ngoài nước, đã chọn các cảng biển này để đầu tư và phát triển. Tạo nên một môi trường kinh doanh mạnh mẽ và thu hút.

=>>>> Xem thêm: Các hình thức quản lý dự án đầu tư xây dựng

III. Vấn đề hạ tầng và kết nối giao thông liên quan

1. Ưu tiên phát triển hạ tầng cảng cửa ngõ quốc tế

Theo quy hoạch, một trong những ưu tiên hàng đầu là phát triển khu bến cảng cửa ngõ quốc tế Lạch Huyện (Hải Phòng) và Cái Mép – Thị Vải (Bà Rịa-Vũng Tàu). Cả hai cảng này có vị trí chiến lược và tiềm năng phát triển vượt trội, là điểm nối nhanh chóng các nguồn lực vùng đông và tây bắc của Việt Nam.

2. Kết nối và khai thác tiềm năng

Ngoài việc tập trung phát triển hạ tầng đường bộ, cần nghiên cứu cơ chế, chính sách phù hợp để phát triển từng bước cảng trung chuyển quốc tế tại Vân Phong (Khánh Hòa). Khu vực này có điều kiện tự nhiên và vị trí địa lý lợi thế, tạo điều kiện để khai thác tiềm năng và phát triển cảng biển xanh.

3. Vấn đề kết nối giao thông chưa được chú trọng

Tuy nhiên, vấn đề kết nối giao thông vẫn còn là một thách thức cho phát triển cảng biển. Kết nối bằng đường bộ vẫn chưa theo kịp sự phát triển của cảng biển. Đặc biệt, kết nối đường thủy với hệ thống cảng biển ở phía bắc còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là với các cây cầu tĩnh không. Cần nâng cao chất lượng hạ tầng giao thông, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hải và đảm bảo an toàn cho các hoạt động liên quan đến cảng biển.

4. Phụ trợ tài chính và cơ chế đầu tư

Để giải quyết các vấn đề kết nối và hạ tầng, cần phải tập trung phát triển các dự án tuyến quốc lộ, cầu, và nguồn vốn trung hạn. Đồng thời, cần áp dụng các cơ chế tài chính, đầu tư để đảm bảo hiệu quả và khả năng thu hút đầu tư trong lĩnh vực cảng biển.

IV. Tái cơ cấu doanh nghiệp và huy động nguồn lực

1. Tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước trong ngành cảng biển

Chính phủ đã chủ trương tái cơ cấu, sắp xếp các doanh nghiệp nhà nước trong ngành cảng biển để tăng cường hiệu quả hoạt động và thu hút đầu tư. Việc sáp nhập, sắp xếp và bán lại cổ phần cho doanh nghiệp tư nhân sẽ tạo điều kiện cho sự phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh của hệ thống cảng biển.

2. Thu hút nguồn vốn từ tư nhân và các tổ chức quốc tế

Việc huy động nguồn vốn từ tư nhân và các tổ chức, công ty quốc tế là một giải pháp quan trọng để đẩy mạnh phát triển hạ tầng cảng biển. Tạo ra cơ chế hỗ trợ, ưu đãi thu hút đầu tư và xây dựng quan hệ hợp tác vững chắc với các đối tác quốc tế là một trong những yếu tố quan trọng để nâng cao năng lực cạnh tranh của hệ thống cảng biển Việt Nam.

3. Quan trọng của hợp tác và quy chế quản lý

Để thu hút nguồn vốn và phát triển hệ thống cảng biển. Sự hợp tác giữa các bộ, ngành và địa phương là rất quan trọng. Cần tạo ra quy chế quản lý hiệu quả. Đồng thời xem xét và điều chỉnh các chính sách để tạo điều kiện thuận lợi và lợi ích hợp lý cho đầu tư phát triển hạ tầng cảng biển.

V. Định hình tương lai sáng rực cho ngành cảng biển Việt Nam

Qua bài viết này, chúng ta đã cùng nhau khám phá sự đột phá của ngành cảng biển Việt Nam trong việc phát triển hạ tầng và thu hút đầu tư. Việt Nam đang thể hiện sự quyết tâm và năng động trong việc xây dựng hệ thống cảng biển đồng bộ. Hiện đại, khẳng định vị trí của mình trên bản đồ kinh tế thế giới. Với những tiềm năng và khả năng cạnh tranh mạnh mẽ. Ngành cảng biển sẽ tiếp tục đóng góp quan trọng vào sự phát triển bền vững của Việt Nam. Lan tỏa sự thịnh vượng đến mọi vùng miền.

=>>>> Xem thêm: Tư vấn lập dự án đầu tư